تربیت الگومدار از منظر امام علی (علیه السلام)

چکیده تربیت که عبارت از فراهم کردن زمینه ها و عوامل شکوفایی استعدادهای خدادادی انسان در جهت دستیابی به قرب الهی است از مباحث مهم دینی می باشد. روش ها ی متعددی برای تربیت وجود دارد که مهمترین و تأثیرگذارترین آنها روش الگومدار است . این روش در کلام و سیر? امیرالمومنین از جایگاه ممتازی برخوردار است. مراد از روش الگومدار، روشی است که اساس آن بر محور الگودهی و ارائ? نمونه های عینی و عملی بنا شده است. در این روش مربی تلاش می کند نمونه و رفتار و کردار مطلوب را عملاً در معرض دید متربی قرار دهد تا شرایط لازم برای الگوبرداری و تقلید برای وی فراهم آید.این روش به خاطر دارا بودن امتیازاتی مانند: فطری بودن، عینی و محسوس بودن، یادگیری از طریق مشاهده مستقیم، انتقال سریع مفاهیم، همیشگی بودن، بالا بردن اعتماد به نفس در متربی و آموزش غیر مستقیم؛ نسبت به سایر روش های تربیتی از برتری بالایی برخوردار است.آنچه با نگرش به کلام امیرالمومنین بدست می آید این است که: در سیر? تربیتی امام علی? روش الگومدار در سه گون? الگودهی ، الگوپردازی و الگوزدایی به کار برده شده است. دو گون? الگودهی و الگوزدایی هر کدام به دو شیو? مستقیم و غیر مستقیم یافت می شود. الگوهای معرفی شده توسط امام به دو دست? معصوم و غیرمعصوم تقسیم می شوند که اهم الگوهای معصوم عبارتند از: پیامبران الهی به ویژه پیامبر اکرم?، اهل بیت به خصوص خود ایشان و الگوهای دینی غیرمعصوم مانند خباب بن ارت، مالک اشتر نخعی و عمّار . امام علی? از معرفی الگوهای ضد دینی و منفی نیز فروگذار نکرده اند که از جمله مصادیق الگوهای منفی، معاویه، قابیل و عمروعاص می باشند. از نگاه امام علی? الگوهای تربیتی مثبت دارای خصوصیات ویژه ای چون: مطابقت گفتار و رفتار، آگاهی داشتن، یقین داشتن و ساده زیستی بوده و الگوهای تربیتی ضد دینی و منفی نیز دارای خصوصیاتی چون: نفاق، دروغ گویی، بدعت گذاری و پیمان شکنی هستند. کلید واژه: تربیت دینی، امام علی?، تربیت الگومدار، روش تربیتی الگویی